Szyk wyrazów w zdaniu. Zdania złożone. Dopełnienie dalsze i bliższe.

Zdania współrzędnie złożone
und	i
Ich wasche mich schnell. Ich frühstücke. Ich wasche mich schnell und (ich) frühstücke. Myję się szybko i jem śniadanie. Ich kaufe Blumenstrauß und du backst den Kuchen. Ja kupię bukiet kwiatów, a ty upieczesz ciasto. Uwaga! Jeśli zdania połączone spójnikiem und mają ten sam podmiot, wówczas można go pominąć.
aber	ale
Ich kenne klassischen Käsekuchen in diversen Variationen. Die Käsekuchenmasse ist immer ähnlich. Ich kenne klassischen Käsekuchen in diversen Variationen, aber die Käsekuchenmasse ist immer ähnlich. Znam klasyczny sernik w różnych wersjach, ale masa serowa jest zawsze podobna.
denn	bo, przecież
Ich will nicht lernen. Das Wetter ist so schön. Ich will nicht lernen, denn das Wetter ist so schön. Nie będę się uczył, bo jest taka ładna pogoda.
oder	albo, lub
Wir gehen spazieren. Wir treffen uns zu Hause. Wir gehen spazieren oder (wir) treffen uns zu Hause. Idziemy na spacer lub spotykamy się w domu.
sondern	lecz
Sie spricht kein deutsch. Sie spricht englisch. Sie spricht kein deutsch, sondern englisch. Ona nie mówi po niemiecku, lecz po angielsku. Ihr mögt kein Brot, sondern ihr esst immer Brötchen. Nie lubicie chleba, lecz zawsze jecie bułeczki. Es ist nicht kalt. Es ist warm. Es ist nicht kalt, sondern sehr warm. Nie jest zimno, lecz bardzo ciepło.
Zdania złożone z szykiem przestawnym
also	więc, zatem
Ich denke, also bin ich. Myślę, więc jestem.
außerdem	poza tym
Ich lese Bücher, außerdem mag ich Kuchen backen. Czytam książki, poza tym lubię piec ciasta.
dann	potem
Zuerst lese ich das Kochbuch, dann koche ich. Najpierw czytam książkę kucharską, potem gotuję. Zuerst esse ich mein Frühstück, dann putze ich mir die Zähne. Najpierw zjem śniadanie, następnie umyję zęby.
deshalb/deswegen/darum	dlatego
Ich bin traurig. Esse ich Schokolade. Ich bin traurig, deshalb esse ich Schokolade. Jestem smutny, dlatego jem czekoladę. Sie will den Sonnenuntergang sehen, deshalb ist sie jetzt am Strand. Ona chce zobaczyć zachód słońca, dlatego jest teraz na plaży.
sonst	w przeciwnym razie
Beeile dich, sonst brennt dein Kuchen an. Pospiesz się, w przeciwnym razie spali się twoje ciasto. Der Trick ist, die Pfannkuchen nicht zu groß zu machen, sonst sind sie schlecht zu wenden. Jest trik, który mówi o wzięciu nie za dużej patelni, w przeciwnym razie trudno się będzie obracać.
trotzdem	mimo to
Sie verdient wenig, trotzdem lebt sie auf großem Fuß. Zarabia mało, mimo to żyje wystawnie (na wysokiej stopie).

Szyk wyrazów w zdaniu. Dopełnienie dalsze i bliższe.

Thomas trägt dem Freund den Koffer.
Die Kellnerin bringt den Studenten die Torte.

Miejsce dopełnień w zdaniu

• jeżeli dopełnienie w celowniku i bierniku występuje w formie rzeczownika to, dopełnienie dalsze stoi przed bliższym
podmiot + orzeczenie + rzeczownik w celowniku (komu?) + dopełnienie w bierniku (kogo? co?)
Sie zeigt der Frau das Haus.
Daniela gibt dem Kind den Ball.
Der Junge gibt seinem Freund den Radiergummi zurück.
Helga zeigt dem Mann den Weg.


• jeżeli jedno z dopełnień występuje w formie zaimka osobowego, to stoi ono przed dopełnieniem w formie rzeczownika
podmiot + orzeczenie + zaimek osobowy w celowniku + rzeczownik w bierniku
Sie zeigt ihr das Haus.
Daniela gibt ihm den Ball.

 

lub
podmiot + orzeczenie + zaimek osobowy w bierniku + rzeczownik w celowniku
Sie zeigt es der Frau.
Daniela gibt ihn dem Kind.

• jeżeli oba dopełnienia występują w formie zaimków osobowych, to dopełnienie w bierniku stoi przed dopełnieniem w celowniku
podmiot + orzeczenie + zaimek osobowy w bierniku + zaimek osobowy w celowniku
Sie zeigt es ihr.
Daniela gibt ihn ihm.

innymi słowy:

Jeśli są dwa rzeczowniki, to	rzeczownik w Dativie będzie na początku	później rzeczownik Akkusativie.
Die Mutter gibt	dem Mädchen	einen Korb.
Jeśli jest jeden zaimek i jeden rzeczownik	zaimek będzie pierwszy	potem rzeczownik.
Die Mutter gibt	ihn	dem Mädchen.
Die Mutter gibt	ihm	den Korb.
Jeśli są dwa zaimki, to	zaimek w Akkusativie będzie pierwszy	za nim zaimek w Dativie .
Die Mutter gibt	ihn	ihm.

*
Verb
Dativ
Akkusativ